تحلیل بازار شکر جهان و ایران 3 مرداد 1397

مقدمه

شکر در بیش از 100 کشور در سراسر جهان تولید مي­شود. در بیشتر سال­ها، بیش از 70 درصد از تولید جهانی شکر در داخل کشورهای تولید کننده مصرف مي­شود، که مجوز توسعه بازار بزرگ صادرات آن را مي­دهد. با این حال، سهم قابل توجهی از این تجارت تحت موافقتنامه­های دوجانبه دراز مدت و یا در شرایط ترجیحی صورت می­گیرد. طبق نظر برخی کارشناسان پیش بینی شده است که مجموع تجارت جهانی شکر با افزایش 9/19 درصد از 5/34 میلیون تن در سال 2010 به 9/37 میلیون تن در سال 2020 برسد. پیش بینی می­شود صادرات شکر برزیل از  6/21 میلیون تن در سال 2010 به 6/25 میلیون تن در سال 2020 افزایش یابد. اخیرا صادرات شکر برزیل تا سطوح رکورد این کشور افزایش یافته است. به گفته کارشناسان و مقامات آمریکایی، تولیدات و صادرات شکر برزیلی رکورد خواهد زد، چرا که کارخانجات در صدد افزایش سهم تولید شکر از نیشکر نسبت به سهم تولید اتانول از آن هستند. این اتفاق به دلیل افزایش قیمت شکر از یک سو، و تضعیف ارز این کشور از سوی دیگر رخ خواهد داد.

پیش‌بینی روند قیمت‌های آتی شکر

قیمت شکر خام بازار نزدک نیویورک در بازه زمانی یک ماهه از حدود 12 سنت به ازاء هر پوند در 25 ژوئن 2018، به حدود 11.21 سنت در 24 جولای 2018 کاهش یافته است (نمودار یک ماهه شکل شماره 1). همچنین در مقایسه با فصل قبل (24 آوریل)، که در قیمت 11.1 سنت به ازاء هر پوند معامله گردید، حدود 0.1 سنت (به عبارتی حدود 1 درصد) رشد داشته است. بطور کلی قیمت در طول چند سال اخیر افت قابل‌توجهی را شاهد بوده است که بیشترین افت آن اواخر سال  2015 بوده است (نمودار 1 ساله و 10 ساله، شکل­های شماره 2 و 3). از لحاظ تاریخی نیز بیشترین رکورد قیمت شکر مربوط در نوامبر 1974 با قیمت 65.20 سنت و کمترین آن در ژانویه 1967 با قیمت 1.25 سنت ثبت گردیده است که این میزان تغییر قیمتی تنها در 7 سال رخ داده است.

شکل شماره 1: نمودار قیمت جهانی شکر در بازه زمانی یک ماهه

شکل شماره 2: نمودار جهانی شکر (1 ساله)  

شکل شماره 3: نمودار جهانی شکر (10 ساله)

شکر در روز چهارشنبه 25 جولای، با 0.1 سنت یا بعبارتی 0.8٪ رشد نسبت به روز معاملاتی قبل(11.19 سنت)، به 11.28 سنت افزایش یافت. (نمودار شماره 4).

نمودار شماره 4: پیش بینی نموداری قیمت جهانی شکر

همچنین با توجه به نظرسنجی صورت گرفته توسط پایگاه تحلیلی " Trading Economics" ، شکر در تاریخ 27 جولای 2018 به قیمت 11.595 سنت به ازاء هر پوند می رسد. بر اساس این نظرسنجی، 100% کاربران انتظار دارند که قیمت بالاتر از نظرسنجی قبلی رقم بخورد.

 نمودار شماره 5: پیش بینی نموداری قیمت جهانی شکر بر اساس نظرسنجی صورت گرفته از کاربران پایگاه تحلیلی " Trading Economics"

عوامل تاثیرگذار بر قیمت شکر داخلی:

1.       میزان واردات شکر و تغییرات تعرفه آن

2.       تغییر در میزان تقاضای دوره­ای (مناسبتی) مصرف­کنندگان

3.       نزدیکی به زمان برداشت محصولات حاوی مواد اولیه تولید شکر (نزدیکی به افزایش عرضه)

4.        سیاست­های قیمت­گذاری شورای اقتصاد

5.        قیمت جهانی شکر

6.        سیاست ­های حمایتی دولت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان با استفاده از ابزارهای مختلف از جمله یارانه

تحلیل، گزارشات و اخبار صنعت شکر داخلی

دستيابي به رکورد بي نظير در 123 سال فعاليت صنعت قند کشور/توليد شکر ايران از مرز 2 ميليون تن فراتر رفت

طبق گزارش ماهنامه انجمن صنفی کارخانه­های قند و شکر ایران، يكي از دلايل رشد بخش كشاورزي، بدون ترديد رشد توليد شكر بود كه از يك ميليون و 100 هزار تن در سال 1392 به يك ميليون و 650 هزار تن در سال 1395 رسيد. به­طور متوسط رشد سالانه 17 درصدي در 3 سال زراعي منتهی به سال 95، يك تجربه بي­نظير تاريخي در توليد اين كالاست. اما گزارشات و خبرهای بدست آمده طی روزهای گذشته حاکی از آن است که شکر تولیدی از چغندر و نیشکر در سال ۹۶ به بیش از دو میلیون و ۱۵ هزار تن افزایش یافته که رکورد بی‌نظیری، در عمر ۱۲۳ ساله این صنعت است. بهمن دانایی، دبیر انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر ایران، در این خصوص گفت: کل شکر تولیدی از چغندر و نیشکر در سال ۹۶ به بیش از دو میلیون و ۱۵ هزار تن افزایش یافته که رکورد بی‌نظیری، در عمر ۱۲۳ ساله این صنعت است که این میزان تولید نسبت به تولید یک میلیون و ۱۲۳ هزارتنی شکر در سال ۹۲ حدود ۸۰ درصد رشد داشته است. بهمن دانایی، میزان چغندر تولیدی سال ۹۶ را بالغ بر ۸ میلیون و ۶۹ هزار و ۸۴۴ تن عنوان کرد و اظهار داشت: این میزان تولید، نسبت به سال ۹۲ بیش از ۱۳۲ درصد افزایش نشان می دهد. به گفته وی، میزان نیشکر تولیدی نیز در سال ۹۶ با ۲۱ درصد رشد نسبت به سال ۹۲ به عدد ۷ میلیون و ۹۲۱ هزار و ۴۰۴ تن افزایش یافته است.

دبیر انجمن صنفی کارخانه های قند و شکر ایران با اشاره به این که وزارت جهاد کشاورزی طبق ماده ۳ قانون تمرکز وظایف بخش کشاورزی موظف است برای تامین نیاز داخلی و تنظیم بازار به نحوی عمل کند که سالانه حداقل ۱۰ درصد به میزان تولید داخلی این محصولات افزوده شود تا تولید شکر به مرز خودکفایی برسد، اظهار داشت: خوشبختانه با تلاش های مدیران و کارکنان کارخانه های قند و شکر و کشاورزان و همچنین حمایت های وزیر جهاد کشاورزی در کنترل واردات شکر به کشور،مفاده این قانون در مورد محصول شکر محقق شده و تولید شکر در کشور نسبت به سال ۹۲ بالغ بر ۸۰ درصد افزایش یافته است.

پیش بینی:

این روزها کالای شکر در بورس کالا با قیمت پایه 2722 تومان عرضه می­شود و با 100 تومان رقابت، در حوالی 2800 الی 2820 تومان معامله می­شود. برای آینده نه چندان دور چند سناریو پیش بینی می­شود. سناریوی اول این است که احتمال می­رود با حذف یارانه 170 تومانی دولت، قیمت شکر تا 3000 تومان هم برسد. سناریوی دوم این است که با فرض پابرجا ماندن یارانه دولت، به دلیل التهاب و هیجان در بازار ارز، بنکداران و معامله گران اقدام به جمع آوری و ذخیره انبوه شکر نموده و با افزایش تقاضای خرید برای شکر، به تناسب با رشد قیمت همراه گردد. از سویی دیگر با نزدیک شدن به ایام محرم و افزایش تقاضای فصلی و دوره ای، بازار شکر رفته رفته پر رونق پیش بینی می­شود. اما گزارشات برخی از منابع حاکی از آن است که به میزان کافی و مورد نیاز در انبارهای دولتی شکر موجود است که علیرغم نزدیک شدن به فصل برداشت چغندر قند، با توجه به ذخایر انبارهای دولتی، تاثیری خاصی بر روی بازار نخواهیم داشت.

v      یادآور می­شود، این تحلیل و پیش بینی صرفا نظر گروه تحلیل شرکت کارگزاری باهنر بوده و هرگونه مسئولیت تصمیم­گیری برعهده مشتری محترم می­باشد.

واحد تحلیل و مطالعات اقتصادی شرکت کارگزاری باهنر     

علی عبادی                           

 چهارشنبه 3  مرداد 97